Het Nederlands Museumregister is de afgelopen periode druk bezig geweest met een herziening en aanpassing van het Museumregister aan de wensen van deze tijd. De analyse van geregistreerde musea richt zich op meer verbreding en verdieping. Daarbij is verdere professionalisering van de musea in beeld gekomen, maar ook de wens om verantwoording af te leggen over de besteding van publieke middelen. Het Museumregister heeft zich hierop aangepast. Komend najaar is de vernieuwing voltooid en gaat het ‘Museumregister Nederland‘ van start.

Het Nederlands Museumregister werd in 1997 opgericht door de Nederlandse Museum Vereniging en de Stichting Landelijk Contact van Museumconsulenten. Het is in de afgelopen veertien jaar de algemeen aanvaarde standaard voor museale kwaliteit geworden: een keurmerk voor de Nederlandse musea, vergelijkbaar met die in andere Europese landen. Inmiddels zijn in Nederland 415 musea geregistreerd. In 2008 is gestart met herziening en aanpassing van het Nederlands Museumregister aan de wensen van deze tijd.

Museumnorm

In het kader van de herziening heeft het Nederlands Museumregister een ‘Museumnorm’ ontwikkeld. Deze Museumnorm bestaat uit 37 criteria, die allemaal betrekking hebben op het gehele werkterrein van een museum. Ze bieden een leidraad voor het goed functioneren door het betreffende museum en maken voor belanghebbenden duidelijk wat zij mogen verwachten van het museum. De museumdefinitie van de International Council of Museums bepaalt het gebied waarop de criteria van toepassing zijn: “Een museum is een permanente instelling, niet gericht op het behalen van winst, toegankelijk voor publiek, die ten dienste staat van de samenleving en haar ontwikkeling. Een museum verwerft, behoudt, onderzoekt, presenteert, documenteert en geeft bekendheid aan de materiële en immateriële getuigenissen van de mens en zijn omgeving, voor doeleinden van studie, educatie en genoegen.”

Analyse voor museumregistratie

De analyse voor museumregistratie wordt in eerste instantie gedaan door een zogeheten zelfanalyse vanuit het museum zelf, aan de hand van een vragenlijst op de website, en vijfjaarlijks via een audit. Deze audits worden afgenomen door aan het Museumregister verbonden auditoren. De resultaten van de audits worden voorgelegd aan een adviescommissie.

Museumregister Nederland: geheel autonoom

In het vernieuwde Museumregister treden de oprichters - NMV en LCM - terug en wordt de stichting Nederlands Museumregister helemaal autonoom. Deze zal daarmee ook gaan werken met een eigen begroting en vanaf 2013 met een contributiesysteem.
De herziening wordt per 1 oktober 2011 voltooid. Daarna gaat de museumregistratie verder onder de nieuwe naam ‘Museumregister Nederland’. De presentatie vindt plaats tijdens het Museumcongres in Leiden op 6 en 7 oktober. De feitelijke inwerkingtreding van Museumregister Nederland is op 1 januari 2012.